DRAPO. Limburgse vlaggen- en vaandelcultuur

De Limburgse verenigingsvlaggen en –vaandels zijn een uithangbord van het culturele erfgoed van de provincie als geheel. Het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL) gaat ze daarom in kaart brengen.

Kleurenpracht

De spreekwoordelijke kleurenpracht van de Limburgse cultuur berust voor een belangrijk deel op de manier waarop onze culturele vrijetijdsverenigingen zich in het openbaar manifesteren. Daarbij gaat het verenigingsvaandel voorop. Elke vereniging, of het nu schutterij of fanfare is, koestert haar vlag of vaandel. Het is haar visitekaartje in de publieke ruimte, vaak kostbaar en uiterst fraai vormgegeven. Het is ook de belichaming van de gezamenlijke identiteit van de vereniging en van haar continuïteit over de generaties heen. Initiatiefnemer prof. Joep Leerssen legt uit:

We zien de ‘drapo’ eerst en vooral als boegbeeld van de eigen vereniging. Maar als je ze allemaal bijeenbrengt, merk je wat een enorm palet aan historisch erfgoed en artistieke rijkdom ze vertegenwoordigen. Het is een overweldigende staalkaart van ons cultureel erfgoed en van de geschiedenis van ons verenigingsleven. Een overzicht van de Limburgse vlaggen en vaandels laat bovendien zien hoe de artistieke vormgeving en de kunstzinnige smaak zich hebben ontwikkeld gedurende meer dan vijf generaties openbaar cultuurleven in deze provincie. Daarom gaan we een galerij creëren van de Limburgse vlaggen en vaandels.

Een openbare drapo-galerij

Wie ooit het Schutterijmuseum, het Limburgs Museum, of Continium Discovery Center bezocht, weet hoe indrukwekkend het is als vaandels in een publieke ruimte tentoon worden gesteld. Dat is nu ook mogelijk via het internet. En wat bijzonder is: verenigingen kunnen zelf hun ‘drapo’ te pronken zetten zonder er afstand van te hoeven doen. Alles wat ervoor nodig is, is een digitale foto. Het SHCL gaat al die foto’s, voorzien van beschrijvende labels, online plaatsen in een digitale galerij op www.limburgsevaandels.nl. De galerij wordt doorzoekbaar en zal via chronologische kaartjes bepaalde ontwikkelingen inzichtelijk maken.

Crowdsourcing

Bij het SHCL berust de collectie vlaggen en vaandels van Limburgse vak- en standsorganisaties. Textielrestaurator Doortje Lucassen beheert de collectie en draagt zorg voor een verantwoorde opslag. Zij documenteert de herkomst, achtergrondgegevens en de kunsthistorische waarde van deze stukken. Met DRAPO wordt deze kennis uitgebreid met gegevens over vlaggen en vaandels van veelal nog actieve Limburgse culturele verenigingen. Dat gebeurt door middel van crowdsourcing, ofwel publieksraadpleging. In eerste instantie zijn de Limburgse harmonieën, fanfares en schutterijen benaderd. Dan zullen zangkoren, sportclubs, jonkheden en andere verenigingen volgen. Via een eenvoudig invulformulier kunnen zij hun vlaggen en vaandels aanmelden. Zo zorgen we ervoor dat geen vereniging ontbreekt in deze nieuwe Limburgse pronkkamer.

LimburgCollectie

DRAPO is een pilotproject voor het ontsluiten van de LimburgCollectie, de spiegel van de Limburgse samenleving, vastgelegd in collecties van musea, archieven, bibliotheken en verenigingen. De leden en partners van de Coöperatie Erfgoed Limburg (CEL) willen deze rijke verzameling van publicaties en objecten behouden voor de toekomst. DRAPO zet de eerste stappen richting een innovatieve, digitale infrastructuur die het mogelijk maakt de LimburgCollectie gelinkt, open en verrijkt aan te bieden aan een zo breed mogelijk publiek.

DRAPO gaat van start in januari 2021 en loopt gedurende het hele kalenderjaar. Op verschillende publieksmomenten zal er aandacht zijn voor de kleurenpracht, voortgang, bijzonderheden, aangemelde pronkstukken en inzichten op basis van de gegevens. Ook via de Facebookpagina van het SHCL blijft u op de hoogte.

DRAPO is een project van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg en wordt ondersteund door het Prins Bernhard Cultuurfonds, Coöperatie Erfgoed Limburg (LimburgCollectie) en Provincie Limburg. Met dank aan Limburgs Museum, Limburgs Schutterijmuseum, Continium Discovery Center, Limburgse Schuttersfederatie, Limburgse Bond van Muziekgezelschappen, Huis voor de Kunsten Limburg, de Koninklijke Harmonie St. Cecilia van Mheer, Maddy Mingels, Levi Vinken en Lab1100.

Meer informatie vindt u op de website www.limburgsevaandels.nl.

Voor inhoudelijke vragen over het project en aanvragen voor interviews en media-optredens van Joep Leerssen kunt u mailen naar de afdeling Publiek van het SHCL via barbara.beckers@maastrichtuniversity.nl.