Expositie ‘Van Schets tot Glans: Kristalunie Maastricht’
17.10.2024 - 01.07.2025
De tentoonstelling ‘Van Schets tot Glans: Kristalunie Maastricht’ belicht de succesjaren van de Maastrichtse Kristalunie!
Er wordt aandacht besteed aan de belangrijkste ontwerpers die voor de fabriek hebben gewerkt, als ook aan het productieproces an sich. Naast fraaie eindproducten is er daarom ook aandacht geschonken aan de vele grondvormen, halffabricaten en anderszins bijzondere objecten die deel uitmaken van de zogenaamde ‘fabriekscollectie’ die door Discovery Museum wordt beheerd. Zowel stukken uit deze bijzondere collectie worden uitgelicht als ook de gereedschappen die nodig waren om tot prachtige glazen en kristallen producten te komen.‘Van Schets tot Glans: Kristalunie Maastricht’ geeft een overzicht van wat de Kristalunie bijzonder maakte.
Dakpan-stempels
Tegelen kende vanaf de achttiende eeuw een bloeiende dakpannenindustrie, met op een gegeven moment maar liefst dertig bedrijven. Uit een marketing-oogpunt werd een deel van de handmatig gemaakte pannen voorzien van stempels, zodat vele jaren later de producent nog steeds te herleiden is.
De Heemkundige Kring Tegelen is in het bezit van een stuk of zestig dakpannen van lokale herkomst. De helft daarvan is handvorm en heeft een op de nokpin (ophangneus) een kort stempel met de initialen van de producent. De andere helft is machinaal gemaakt en heeft een uitgebreid stempel op de rugzijde van de pan.
De pannen geven ons een fysieke link met een product, dat in geval van handvormpannen minstens honderd jaar oud is en misschien wel tweehonderd of meer. De stempels brengen ons iets dichter bij de pannenbakkers zelf. Een stempel op de pan in combinatie met de vindplaats levert vaak meer info over de maker van de pan en de periode waarin de pan gemaakt is.
Marcel Dings uit Tegelen is een historicus die gespecialiseerd is in de geschiedenis van steen- en pannenfabrieken. Hij ontvangt graag (marceldings@hotmail.com) foto’s van de voorzijde van een dakpan en van de stempel, met vermelding van zoveel mogelijk gegevens over de vindplaats van de pan. Hij zal dan zijn best doen om model en herkomst van de pannen te bepalen en dit terug te melden. Hij hoopt hierdoor in staat te zijn om op termijn een landelijke databank met dakpanstempels te kunnen vullen.
Tentoonstelling 'Edmond Bellefroid', Tentoonstelling 'Boerenbont & ‘Een middag vol Maastrichts aardewerk’
Het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL) richt zich tijdens deze erfgoedmaand op de rijke geschiedenis van Maastricht als keramiekstad. Het SHCL organiseert een middag met lezingen van verschillende sprekers over Maastrichts aardewerk. Daarnaast digitaliseert het SHCL opnieuw delen van de bedrijfsarchieven van Sphinx en Société Céramique. Het geeft een meerwaarde om verschillende collecties digitaal met elkaar te verbinden. Die meerwaarde toont het SHCL met twee exposities: bij Bureau Europa tijdens de aardewerk beurs (29 november - 1 december) aan de hand van ontwerper Edmond Bellefroid en in huis (Sint Pieterstraat 7) is vanaf 29 november een expositie over Boerenbont te zien.
Lezingen: ‘Een middag vol Maastrichts aardewerk’
Vrijdagmiddag 29 november organiseert het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg Een middag vol Maastrichts aardewerk. U bent van harte welkom op de Pieterstraat 7 te Maastricht. Aanmelden via mail aan a.peeters@shclimburg.nl.
Sprekers:
Jac van den Boogard geeft een lezing over de vormgevers bij Maastrichtse aardewerkfabrieken.
Klaas Molenkamp vertelt over JEMA-sieraardewerk gemaakt in beperkte oplage.
Caspar Cillekens geeft een lezing over het personeelsbeleid en reputatie van de Sphinx tot 1989.
Henk Houben besteedt aandacht aan de laatste episode van de Sphinx (1989-2008) gezien vanuit zijn perspectief als voormalig medewerker, gevolgd door een visuele presentatie over de herbestemming van de voormalige Sphinx gebouwen en terreinen.
Tentoonstelling Edmond Bellefroid
Een mini tentoonstelling tijdens de aardewerk beurs aan de hand van ontwerper Edmond Bellefroid.
29 november – 1 december, Bureau Europa tijdens de Aardewerk Beurs.
Tentoonstelling Boerenbont
Vanaf 29 november is de tentoonstelling over Boerenbont te bezichtigen. De decorboeken in het Sphinx-archief bieden informatie over de beschildering van het aardewerk dat elders wordt bewaard. Onze fotocollectie laat zien hoe deze objecten werden beschilderd, in onze bibliotheek vind je de studies die over dit onderwerp zijn geschreven.
Vanaf 29 november, Sint Pieterstraat 7, Maastricht, gratis, zie openingstijden van de studiezaal.
