Cultureel erfgoed is de verzamelnaam voor alles wat vorige generaties ons hebben nagelaten en nog steeds een grote waarde heeft voor de Limburgers. Limburgers passen goed op hun erfgoed. Verlies van erfgoed staat gelijk met verlies van waarde en identiteit, met verarming. Erfgoed wordt instandgehouden, verrijkt, nieuw gemaakt én doorgegeven.
Limburg heeft veel om trots op te zijn.
Van Nationaal Park de Maasduinen tot aan het beschermd gezicht Diepstraat in Eijsden.
Gebouwde monumenten als het oude stadhuis van Venlo, de Sint Servaaskerk in Maastricht, het Schunckgebouw in Heerlen, het openluchttheater de Lichtenberg in Weert, klooster Hoogcruts.
Er zijn vele bijzondere zaken als het Stadspark van Sittard, of het grafmonument ‘met de handjes’ in Roermond. Romeinse wegen en villaresten van Mook tot Meerssen en Simpelveld.
Het witte stadje Thorn, de Spaanse vestingplaats Stevensweert.
Het bronzen zwaard van Wessem in het Limburgs Museum.
Industriecomplexen als Nedinsco in Venlo en Sphinx in Maastricht.
Nationaal Landschap Zuid-Limburg met zijn kastelen, watermolens en mergelgroeves met rijke schilderingen en inscripties.
Indrukwekkend religieus erfgoed, waaronder de schatkamers van de St.Servaas en de H.Amelberga in Susteren.
Het archief van de Domaniale Mijnen in het Regionaal Historisch Centrum voor Limburg, de collecties van Centre Céramique Maastricht, het provinciale archeologiedepot in Heerlen.
Limburg heeft het allemaal. En nog veel meer.
Om een goed overzicht te houden over onze erfgoederen wordt er onderscheid gemaakt tussen materieel erfgoed en immaterieel erfgoed. Materieel erfgoed is tastbaar, fysiek aanraakbaar. Met onroerend materieel erfgoed bedoelen we alles wat te maken heeft met archeologie, monumenten en landschappen, aangevuld met mobiel erfgoed (rijdend, varend) en orgels. Roerend materieel erfgoed is in principe verplaatsbaar en bewaren we in musea, archieven, bibliotheken, documentatiecentra, kerken en kloosters, bij heemkundeverenigingen, scholen, etc. Immaterieel erfgoed is niet tastbaar, maar o zo belangrijk: onze verhalen, tradities, feesten, liederen, dialecten, stoeten, processies, enzovoort.
De Limburgse erfgoedcoöperatie is opgericht om concrete doelen te bereiken. Voor de leden, maar vooral ook met de ambitie informatie over Limburgs erfgoed centraal voor het publiek te ontsluiten. Daarom is er gewerkt aan de inrichting van een gezamenlijke informatieservicepunt, de ontwikkeling van een verhalen- en collectiewebsite, aan gezamenlijke publieksgerichte projecten en aan de ontwikkeling van de gezamenlijke erfgoedzorg. De activiteiten van de coöperatie worden vanaf de basis worden opgebouwd en ingevuld. Door de eigen leden en samenwerkingspartners, pionierend en samenwerkend in thematische werkgroepen. Ieder draagt op die manier bij aan de ontwikkeling daarvan, op basis van de eigen specifieke kwaliteiten.
Limburg heeft veel professionele organisaties, wetenschappelijke instellingen en vrijwilligersorganisaties die zich inzetten voor het behoud en beheer van erfgoederen en cultuurlandschap. Vanaf 2012 is er gewerkt aan het uitbouwen van structurele afstemming en samenwerking tussen partijen, die zich met name op provinciale of regionale schaal bezig houden met erfgoed.
De provincie Limburg stelt in 2016 drie erfgoednota’s vast, waarin ‘het bereiken van een groter publiek, een grotere maatschappelijke impact, meer zichtbaarheid en meer samenhang’ centrale uitgangspunten zijn. In september 2016 doet het Erfgoedplatform Limburg een eerste voorstel voor de realisatie van zowel de eigen wensen als de provinciale doelen door middel van een structurele samenwerking tussen erfgoedorganisaties in Limburg. En wel in de vorm van een erfgoedcoöperatie, naar Gelders voorbeeld. De provincie Limburg faciliteert het ‘bouwproces’ door de instelling van een provinciale veldcommissie erfgoeddigitalisering en door het rapport ‘Toekomst voor Erfgoed!’ van kwartiermaker Van der Tuuk.
Op 23 november 2017 ondertekenen 28 erfgoedorganisaties in de Paterswerk in Weert een intentieovereenkomst met elkaar en de provincie Limburg, waarin zij verklaren zich in te spannen de voorgestelde coöperatieve samenwerking te realiseren. Daar bij ging het om de initiatiefnemers van het Erfgoedplatform Limburg:
De initiatiefnemers van het Erfgoedplatform Limburg gaan na 23 november 2017 verder met de opbouw van een erfgoedcoöperatie. Op 9 mei 2018 zijn de statuten van de Coöperatie Erfgoed Limburg u.A. notarieel vastgesteld en krijgt de Limburgse erfgoedcoöperatie rechtspersoonlijkheid. De Coöperatie Erfgoed Limburg vormt een startbestuur dat de organisatie verder inricht. Per 1 januari 2019 is het lidmaatschap van de Coöperatie opengesteld voor alle organisaties die zich bezig houden Limburgs erfgoed en de statutaire doelen er van onderschrijven. Met (semi-)overheidsinstellingen worden samenwerkingsovereenkomsten gesloten. Het actuele overzicht van leden en partners is hier te vinden.
De provincie Limburg heeft deze website per 4 juli 2018 overgedragen aan de Coöperatie Erfgoed Limburg.
Coöperatie Erfgoed Limburg U.A.
Bredeweg 10
6042 GG Roermond
