De LimburgCollectie is de spiegel van de Limburgse samenleving, vastgelegd in collecties van musea, archieven, bibliotheken en verenigingen. Het is een rijke, veelomvattende verzameling van publicaties in of over Limburg en objecten die de geschiedenis van Limburg in zich dragen. Denk aan boeken en oude drukken, kaarten, grafiek, reisverslagen van Jezuïeten, maar ook aan kunstobjecten, artefacten en archiefstukken. Als samenwerkende organisaties willen wij deze LimburgCollectie behouden voor de toekomst, (digitaal) toegankelijk maken, bekendheid geven en op een aansprekende manier laten beleven door een zo breed mogelijk publiek.
Wat is er allemaal te vinden in de #LimburgCollectie? Om dat te laten zien zullen we iedere maand een bijzonder stuk delen uit een van de collecties van de deelnemers en partners. Deze maand uitgelicht het Missiemuseum Steyl. Zij vertellen over het ontstaan van het museum en over haar vlindercollectie, waarvoor een AI beeldherkenningstool wordt gebruikt die is ontwikkeld door het Naturalis.
Over het Missiemuseum
In 1875 trekt de Duitse priester Arnold Janssen naar Nederland, omdat vanwege de Kulturkampf in Duitsland het oprichten van een missiehuis daar niet mogelijk is. In Steyl sticht hij de Congregatie van het Goddelijk Woord (Societas Verbi Divini – SVD) en vanaf 1879 worden de eerste missionarissen naar China gezonden. Dit vormt het startpunt van de collectie die met de uitbreiding naar meerdere missielanden ook groeit, waardoor er een klein museum ontstaat. Voorwerpen worden door de missionarissen verzameld om informatie te geven over de verre landen en culturen, naast (financiële) steun te werven voor de missie. Op het moment dat broeder Berchmans terugkeert uit Brazilië krijgt hij het beheer over het museum, dat uiteindelijk in 1931 zich vestigt in de huidige locatie. De collectie breidt zich uit met dieren en vlinders, gemotiveerd door Berchmans zijn liefde voor de natuur. Wanneer Berchmans in 1934 sterft wordt zijn inrichting door de broeders zo behouden, zoals deze vandaag nog altijd te zien is.
De vlindercollectie
De vlindercollectie van het Missiemuseum wordt geschat op een 14.000 exemplaren. Een definitieve telling ontbreekt nog, gezien er nog lades zich in de collectie bevinden die niet zijn geregistreerd. Op zaal worden er meer dan 1150 exemplaren getoond aan het publiek, van dag- tot nachtvlinders. Berchmans zijn liefde voor dieren was niks vergleken met zijn liefde voor vlinders, waarvan het resultaat; de Ornithoptera Lydius Bergmansi, als soort naar hem vernoemd is. Deze vlinder is tot vandaag de dag nog te zien op zaal. Gedurende het bestaan van het Missiemuseum is de collectie ook uitgebreid; al bij de opening in 1931 ontving het museum een schenking van dhr. Henri Latiers. Latiers was woonachtig in Vaals en heeft daar tijdens zijn leven een indrukwekkende collectie vlinders en insecten opgebouwd. De circa 5000 exemplaren uit de collectie Latiers geven vandaag de dag een blik in de biodiversiteit rondom Vaals van honderd jaar geleden. In de jaren ’60 kreeg het museum ondersteuning van Hay Hermans, een liefhebber en verzamelaar van vlinders uit de buurt, die het onderhoud aan de vlindercollectie uitvoerde. Na zijn dood is zijn collectie exotische vlinders aan het museum geschonken. De meest recente toevoegingen aan de vlindercollectie komen van na 1980; met als grootste schenkingen circa 80 educatieve kastjes van Coen Ottenheijm (ander deel van zijn collectie bevindt zich in het Natuurhistorisch museum in Maastricht) en een grote kast vol met lades uit een ander missiemuseum van de S.V.D in St. Wendel, Saarland (Duitsland).
Naturalis
Er zijn duizenden vlindersoorten over de hele wereld bekend en nog altijd worden er nieuwe soorten ontdekt. Het herkennen en determineren van deze soorten vormt dan ook een tijdrovende en intensieve taak. Naturalis heeft om dit proces te versnellen een beeldherkenningstool ontwikkeld die gebruik maakt van Artificiële Intelligentie (AI). Door deze tool kunnen grote, maar ook kleinere, musea aan de slag met het aanvullen van hun registratie en het wegwerken van achterstanden. Om zo de collecties beschikbaar te kunnen maken voor een breder publiek.
Lees hier meer over dit project: https://netwerkdigitaalerfgoed.nl/nieuws/kun-je-met-beeldherkenning-de-collectieregistratie-versnellen-naturalis-onderzoekt-de-mogelijkheden
Coöperatie Erfgoed Limburg U.A.
Steegstraat 5
6041 EA Roermond
